Πέλοψ Μελαντίας

Ο Γυμναστικός Όμιλος "Πέλοψ Μελαντίας" ήταν ελληνικός αθλητικός σύλλογος που ιδρύθηκε το 1906 στο παραθαλάσσιο προάστιο "Μελαντία" ή "Καρατάσι" της Σμύρνης στη Μικρασία. Είχε τμήματα στίβου, γυμναστικής, ποδοσφαίρου αλλά κυρίως καλλιέργησε τα ναυτικά και κολυμβητικά αγωνίσματα όπου πρωτοστατούσε. Ως το 1922 διοργάνωνε τους ετήσιους "Πελόπειους" ναυτικούς και κολυμβητικούς αγώνες ή Πελόπεια, στην προκυμαία του Καρατάς με μεγάλη επιτυχία. Τα Πελόπεια του 1922 ήταν και η τελευταία αθλητική διοργάνωση στην ιστορία του μικρασιατικού ελληνισμού.

Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 έγινε προσπάθεια να ανασυστάθηκε σε κάποιο βαθμό στην Αθήνα από διασωθέντες αθλητές και φιλάθλους του συλλόγου χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία. Θεωρήθηκε το τρίτο πιο σημαντικό μικρασιατικό προσφυγικό σωματείο στην Ελλάδα μετά τον Απόλλωνα και τον Πανιώνιο και το ισχυρότερο στη Σμύρνη σε ναυτικά αγωνίσμτα, την κολύμβηση και την υδατοσφαίριση. Ανέπτυξε όμως αντιπαλότητα με τον Ομιλο Ερετών και Αθλητών Σμύρνης (1902) που επίσης ασχολείτο με ναυταθλητικά αγωνίσματα. Ο Πέλοψ λειτούργησε ως τα τέλη της δεκαετίας 1920, αρχές του 1930 και σταδιακά αδρανοποιήθηκε.

Ιστορικό

Η Μελαντία αποτελούσε ιστορική συνοικία-προάστιο της Σμύρνης, στα όρια της κεντρικής μητροπολιτικής συνοικίας του Κονακίου και ήταν η περιοχή κατά μήκος του μικρού όρμου στον Κόλπο της Σμύρνης, στα νοτιοανατολικά της πόλης. Θεωρείτο μέρος με εύπορους κατοίκους, με σημαντική ελληνική αλλά και εβραϊκή πληθυσμιακή παρουσία. Ιδρυτής και πρώτος πρόεδρος του συλλόγου από to 1906 υπήρξε ο Όμηρος Ωνάσης, αδελφός του Σωκράτη και Αλέξανδρου και, θείος του Αριστοτέλη Ωνάση ο οποίος υπήρξε αθλητής του συλλόγου. Mεταγενέστερα ως το 1922 πρόεδροι διετέλεσαν ο Δ. Δουδούρογλου και ο Β. Νικολόπουλος. Άλλοι επιφανείς πολίτες της Μελαντίας που συμμετείχαν στα διοικητικά του Πέλοπα ήταν: Αναστάσιος Χατζηεμανουήλ, Θεοφάνης Μιχαήλ, και Γιώργος Μαρκεζίνης.

Η πρώτη συμμετοχή του Πέλοπα σε μεγάλη διοργανωση ηταν οι Πανιώνιοι Αγώνες του 1906 στο Στάδιο Παραδείσου, ενώ το 1908 συμμετείχε στους Αγώνες με 20 αθλητές (60 ο Πανιώνιος, 40 ο Απόλλων). Συνολικά συμμετείχε στους Πανιώνιους Αγώνες, την μεγαλύτερη αθλητική διοργάνωση στη Μικρασία 10 φορές (1906, 1907, 1908, 1909, 1912, 1913, 1914, 1915, 1918, 1921). Συμμετείχε επίσης και στους Β' Αιολικούς Αγώνες του 1908 τερματίζοντας τέταρτος σε σύνολο 4 ομάδων.

Άποψη της Μελαντίας το 1919.

Πελόπειοι Αγώνες

Βασική δραστηριότητα του Πέλοπα υπήρξε η διοργάνωση των ετήσιων ναυταθλητικών "Πελόπειων" αγώνων, στους οποίους ενίοτε περιλαμβάνονταν και αγωνίσματα στίβου. Οι αγώνες διεξάγονταν στην προκυμαία του Καρατάς και περιλάμβαναν αγώνες κολύμβησης, υδατοσφαίρισης και λεμβοδρομίες. Την Ελλανόδικο επιτροπή αποτελούσαν οι Δημητρός Δάλλας, Ν. Συμεωνίδης, Ιω. Γεωργαντόπουλος και ο Όμηρος Ωνάσης (γεν. γραμ. το 1908) βασικό στέλεχος του Πέλοπος, που είχε αθλοθετήσει κύπελλο για τον πολυνίκη σύλλογο.

Είναι γνωστό πως το Σεπτέμβριο του 1916 διεξήχθησαν οι "Η΄ Πελόπειοι Αγώνες" με τη συμμετοχή αθλητών του Πέλοπα, του Πανιωνίου, του Απόλλωνα και του Ομίλου Ερετών Σμύρνης, με τον οποίο ο Πέλοψ είχε έντονο αθλητικό ανταγωνισμό. Οι Πελόπειοι αγώνες διεξάγονταν ως το 1922. Μάλιστα η τελευταία διοργάνωση έλαβε χώρα από 31 Ιουλίου ως 7 Αυγούστου 1922, δηλαδή λίγες ημέρες πριν από την καταστροφή. Έγιναν αγωνίσματα ελεύθερης κολύμβησης: 100, 200, 400, 1600μ, σκυταλοδρομία 400μ, 50μ παίδων και αγώνες υδατοσφαίρισης. Επίσης, ο σύλλογος μετείχε σε πανελλήνιες και άλλες διοργανώσεις.

Οι Πελόπειεοι Αγώνες του 1922 ένα μήνα πριν την Καταστροφή ήταν η τελευταία αθλητική διοργάνωση στη Σμύρνη.

Τμήμα ουότερ πόλο

Η υδατοσφαίριση εμφανίστηκε στη Σμύρνη στους Δ΄ Πελόπειους Αγώνες 1908. Διαβάζουμε στην Αμάλθεια: «Το Δ.Σ. του Γυμν. Συλλόγου Πέλοψ γνωστοποιεί, ότι εκτός των συνήθων αγωνισμάτων, προσετέθη και το ωραίον και όλως άγνωστον ενταύθα αγγλικόν θαλάσσιον αγώνισμα Water Polo» (Ημερησία, 8/4/08). Οι πρώτες δοκιμές έγιναν στις 8 Ιουνίου στην αποβάθρα Σελαχανέ και οι πρώτοι αγώνες στις 7 Ιουλίου στην ακτή Μυρακτής (Κοκάργιαλη). Δήλωσαν συμμετοχή «τέσσαρες γυμναστικαί ομάδες, εν αις δύο του Πέλοπος και ανά μία των ετέρων γυμναστικών σωματείων της πόλεώς μας» (Αμάλθεια, 5/7/08). Τελικά, «εκ των εγγεγραμμένων τεσσάρων ομάδων προσήλθον μόνον δύο, μία του Πέλοπος και άλλη του Πανιωνίου, αι οποίαι κατέλαβον τας θέσεις των εντός της θαλάσσης, ενώ από την παραλίαν πολύς κόσμος συρρεύσας ανέμενε με περιέργειαν την έναρξιν» (Ημερησία, 8/7/08).

Ο αθλητής ουότερ πόλο του Πέλοπα, Αριστοτέλης Ωνάσης το 1932.

Ο πρώτος αγώνας πόλο στη Σμύρνη έληξε άδοξα. Όταν ο Πέλοψ ισοφάρισε 3-3, οι Πανιώνιοι διαμαρτυρήθηκαν προς τον διαιτητή Στήβεν Πασκουάλη και τελικά δύο παίκτες αποχώρησαν «παρέχοντες ούτω την νίκην εις τους αντιπάλους». Το πόλο περιλαμβανόταν στους Πανιώνιους 1911 που ματαιώθηκαν. Στους Πελόπειους ο Πανιώνιος συμμετείχε ως την τελευταία διοργάνωση, στις 7-14/8/1922, λίγο πριν την καταστροφή. Διαβάζουμε: «Το μάλλον ενδιαφέρον αγώνισμα του προγράμματος θα είναι αναμφιβόλως το υδατόσφαιρον (Ουότερ Πόλο) εις ο θα συναγωνισθούν αι ομάδες Πανιωνίου και Απόλλωνος προς την πανίσχυρον ομάδα του Πέλοπος, ήτις έχει τελείαν προπόνησιν και αρίστην συνοχήν» (Πατρίς, 5/8/22) και «Ως έπαθλον εις την νικήτριαν ομάδαν του γουώτερ-πόλο δοθήσεται κύπελλον τεθέν υπό του συλλόγου» (Αμάλθεια, 2/7/1922). Οι αγώνες πόλο θα διεξάγονταν στις 14/8/1922 αλλά δεν είναι γνωστά τα αποτελέσματα.

Ο Πέλοπας θεωρείτο ο ισχυρότερος στο άθλημα του πόλο σε σχέση με Απόλλωνα και Πανιώνιου και κατέκτησε τους περισσότερους τίτλους. Παίκτης της ομάδας ήταν και ο Αριστοτέλης Ωνάσης ο οποίος το 1922 αγωνίστηκε σε ηλικία 16 ετών (ηρθε επίσης 2ος στα 400 (8΄17΄΄8), 3ος στα 100, 2ος με την ομάδα 4x100).

Τμήμα ποδοσφαίρου

Μέχρι το 1908 δεν υπήρχε πρωτάθλημα ποδοσφαίρου στη Σμύρνη αλλά φιλικοί αγώνες και οι σύλλογοι προσπαθούσαν να νικήσουν τον αγγλικό Μπουρνόβα που ήταν αήττητος για 14 χρόνια. Το 1908 ο Πέλοψ έδωσε ποδοσφαιρικούς αγώνες με ομάδες όπως ο αγγλικός Μπουρνόβας, ο Πανιώνιος, ο Απόλλων, η Αρμενική Ενωση, ο αγγλικός Ράμπλερς Κλαμπ και ο Όμιλος Ερετών και Αθλητών Σμύρνης.

Το 1909 ξεκίνησε το πρωτάθλημα Σμύρνης υπό τον ΣΕΓΑΣ. Στο τέλος του α΄ γύρου ισοβάθμησαν Πανιώνιος, Πέλοψ, και Ερμής Μπουρνόβα ενώ ο Θησεύς Μπουρνόβα είχε αποχωρήσει. Στον β΄ γύρο έχασε από τον Πανιώνιο και τερμάτισε δεύτερος (νίκησε τον Ερμή).

Το 1910 αγωνίστηκε στο δεύτερο ποδοσφαιρικό πρωτάθλημα Σμύρνης υπό του ΣΕΓΑΣ επαιξε στον τελικό με τον Πανιώνιο. To 1910-11 η β' ομάδα του Πέλοπα κατέκτησε τον τίτλο Β΄ Κατηγορίας στην Σμύρνη κόντρα σε Απόλλωνα (Α' ομάς) και Πανιώνιο Β', ενώ η α' πάλι ήταν δεύτερη. Το 1911-12 τερμάτισε 3ος σε σύνολο 5 ομάδων. Αγωνίστηκε και την επόμενη διετία ως το 1914. Μετα έπαψε να διατηρεί σταθερή ποδοσφαιρική ομάδα (μετείχε μόνο σε φιλικά κατά καιρούς) και παρέμεινε ναυτικός σύλλογος. Οι καλύτεροί παίκτες του Πέλοπα πήγαν στην Αρμενική Λέσχη Κυνηγών.

Την 1η Ιανουαρίου 1921 καταγράφεται φιλικό του Πέλοπα με την ομάδα β' του Πανιωνίου.

Πρότυπο:Πλαίσιο ποδοσφαιρικής αμφίεσης

Διαχρονική πορεία (Σμύρνη-ΣΕΓΑΣ)

Περίοδοι	Κατηγορία	Ομάδες	Θέση
1909	Α' Κατηγορία Σμύρνης	3	2η
1910	Α' Κατηγορία Σμύρνης	3	2η
1910-11	Α' Κατηγορία Σμύρνης	3	2η
1911-12	Α' Κατηγορία Σμύρνης	4	3η
1912-13	Α' Κατηγορία Σμύρνης	5
1913-14	Α' Κατηγορία Σμύρνης	4
1914-1919	Φιλικοί αγώνες

Δραστηριότητες (1906-1922)

• Το 1906 ο Πέλοψ μετείχε για πρώτη φορά στους Πανιώνιους Αγώνες. Στους αγώνες αυτούς μετείχε ανελλιπώς ως το 1921, την τελυταία διοργάνωση που έγινε στη Σμύρνη. Συνολικά συμμετείχε 10 φορές.
• Το 1906 μία λέμβος κωπηλασίας τετράκωπος με πηδαλιούχο από τη Σμύρνη μετείχε στους Μεσολυμπιακούς αγώνες της Αθήνας. Άλλοι αναφέρουν πως ήταν του Πέλοπα Μελαντίας και άλλοι του Ομίλου Ερετών Σμύρνης. Τερμάτισε στην 7η θέση.
• Το 1907, στους Πανιώνιους Αγώνες, ο Μακαρονίδης του Πέλοπα νίκησε στα 1000μ αρχαρίων.
• Το 1908, στους Πανιώνιους Αγώνες, ο Μακαρονίδης νίκησε στα 800μ.
• Το 1908, στους Πελόπειους Αγώνες, κατέκτησε τον τίτλο στην υδατοσφαίριση επί του Πανιωνίου.
• Το 1908 μετείχε στους Β΄ Αιολικούς αγώνες στο Αϊβαλί.
• το 1910 μετείχε στους Πανελλήνιους-Παναιγύπτιους αγώνες στην Αλεξάνδρεια με τον αθλητή Γ. Μακαρονίδη που κατέκτησε την 3η θέση στα 400μ.
• Το 1911 μετείχε στους πανελλήνιους κολυμβητικούς αγώνες και είχε μια νίκη με τον κολυμβητή Γ. Κοντολέων.
• Το 1912 μετείχε στο Πανελλήνιο πρωτάθλημα στίβου ανδρών στην Αθήνα και είχε μια τρίτη νίκη.
• Το 1912, στους Πανιώνιους αγώνες, ο Ε. Γροσομανίδης του Πέλοπα είχε τρεις νίκες: 100μ, ύψος, ύψος άνευ φοράς.
• Το 1913, στους Πανιώνιους αγώνες, ο Μ. Μαρσέλλος του Πέλοπα είχε τρεις νίκες: 100μ, στάδιο (192μ) και ύψος.
• Το 1914, στους Πανιώνιους αγώνες, ο Μ. Μαρσέλλος νίκησε στα 100μ.
• Το 1915, στους Πανιώνιους αγώνες, ο Μ. Μαρσέλλος είχε δύο νίκες στα 100μ και 200μ.
• Το 1919 αναφέρεται στους αθλητικούς συλλόγους που ήταν μέλη του ΣΕΓΑΣ.
• Το 1921 ήταν πρωταθλητής Σμύρνης στην υδατοσφαίριση (πιθανώς κατέκτησε και άλλα πρωταθλήματα πιο πριν, αλλά και το 1922 όπου ήταν φαβορί).

Αθλητές

Γνωστοί αθλητές του Πέλοπα υπήρξαν:

• Στίβος: Μ. Μαρσέλλος, Γ. Μακαρονίδης, Ε. Γροσσομανίδης κ.ά.
• Κολύμβηση-Υδατοσφαίριση: Αριστοτέλης Ωνάσης, Ασλάνογλου, Βαλέρης, Βλαχόπουλος, Γαβανής, Ευαγγελίου, Θώμογλου, Κοντολέων, Κωστόπουλος, Μηνιώτης, Ιωακείμογλου, Ψαλιδόπουλος, Μοδινός, Μπαλουτσιάν, Ουραΐλογλου, Παρασκευάς, Περτούσης, Σολομωνίδης, Σκαμπέλης, Σισμάνης, Τσάμης, Χριστόφας, Πλυτάς, Κ. Τσιγκώνης, ξαδέρφια Καραγιαννόπουλοι, Αλκ. Καλογερόπουλος, Πισσάνος, Αγκοπιάν κ.ά.

Πρόεδροι

Μέχρι το 1922:

• 'Ομηρος Ωνάσης
• Δημήτρης Δουδούρογλου
• Βασίλης Νικολόπουλος
• Αλέξανδρος Νικολόπουλος

Στην Αθήνα

Προσπάθεια για συνένωση με Απόλλωνα και Πανιώνιο

Μετά τη Μικρασιατική καταστροφή του 1922 έγινε προσπάθεια να ανασυσταθεί στην Αθήνα από διασωθέντες αθλητές και φιλάθλους του συλλόγου με πρόεδρο τον Αλέξανδρο Νικολόπουλο. Επιβίωσε για λίγα χρόνια αλλά δεν μακροημέρευσε.

Σύμφωνα με το αθλητικό περιοδικό Νίκη του Άγγελου Φέτση το 1922 αμέσως μετά την εγκατάσταση στην Αθήνα, ξεπήδησε η ιδέα συγχώνευσης σε ενιαίο σύλλογο των σμυρναϊκών ομάδων, με άξονα τους Πανιώνιο και Απόλλωνα και συμμετοχή του Πέλοπα Μελαντίας και της Αρμενικής Ένωσης («Νίκη», Σεπτέμβριος 1922, τεύχος 9, περίοδος Β). 125). Οι διοικήσεις και οι αθλητές του Πανιωνίου, του Απόλλωνα, του Πέλοπα Μελαντίας και της Αρμενικής Ένωσης, αποφάσισαν ομόφωνα το φθινόπωρο του 1922, να ενώσουν τις δυνάμεις τους υπό τη σκέπη ενός ενιαίου συλλόγου με την ονομασία «Σμυρναίικη Αθλητική Ένωση».

Επικεφαλής του εγχειρήματος είχαν τεθεί οι πρόεδροι των τριών συλλόγων, Δημητρός Δάλλας (Πανιώνιος), Δημήτριος Μαρσέλλος (Απόλλωνας), Αλέξανδρος Νικολόπουλος (Πέλοπας Μελαντίας), γεγονός που έδινε εγγυήσεις για την επιτυχία του (Χατζατουριάν:2019, σ. 137). Συντάχθηκε το καταστατικό του νέου Σμυρναϊκού Συλλόγου για να εγκριθεί και να αναγνωρισθεί από την Πολιτεία και ξεκίνησε προσπάθεια να βρεθεί το γήπεδο για να εγκατασταθεί το γυμναστήριο του (Λινάρδος: 1998, σ. 237). Όπως αναφέρεται σε κείμενο στο περιοδικό Νίκη τον Νοέμβριο του 1922, δεν προχώρησε το θέμα. Αναφέρει χαρακτηριστικά ο συντάκτης του περιοδικού: «η εις ένα Γυμναστικό Σύλλογο των Ελληνικών Γυμναστικών Σωματείων της Σμύρνης προσπάθεια δεν κατέληξε στο ποθούμενο αποτέλεσμα» («Νίκη», Νοέμβριος 1922, τεύχος 11, περίοδος Β). Η συγχώνευση δεν προχώρησε.

Δραστηριότητες

Ετσι το Νοέμβριο του 1922 στις αθηναϊκές εφημερίδες σημειώνεται η ανασύστασή του ως ναυταθλητικού ομίλου, που θα δραστηριοποιηθεί το καλοκαίρι στην θαλάσσια περιοχή του Φαλήρου. Με επιστολή του προς την ΕΟΑ τον Δεκέμβριο του 1922 το Δ.Σ. του σωματείου γνωστοποίησε την πρόθεσή του να συνεχίσει την αθλητική του δραστηριότητα μέσω «των δεκαεφτά διασωθέντων αθλητών του» που διέμεναν στην Αθήνα και στον Πειραιά. Μάλιστα, ως μια πρώτη ενέργεια συμπαράστασης εκ μέρους της Ελληνικής Ολυμπιακής Επιτροπής (ΕΟΕ), ζητούσε την παραχώρηση ενός δωματίου των αποδυτηρίων στο Παναθηναϊκό Στάδιο, όπως συνέβη και προς άλλα προσφυγικά σωματεία, προκειμένου να στεγαστούν σε αυτό τέσσερις άστεγοι αθλητές του.

Τελικά, ο σύλλογος λειτούργησε με τον τίτλο "Ναυτικός και Γυμναστικός Σύλλογος Πέλοψ (Σμύρνης)" ως ναυτικό και ποδοσφαιρικό σωματείο για μία δεκαετία περίπου. Στις 5 Αυγούστου 1923 εκλέχτηκε το Δ.Σ., έπειτα από αρχαιρεσίες ως εξής: Πρόεδρος Αλέξανδρος Νικολόπουλος, αντιπρόεδρος Ι. Πιλάβιος, γεν. γραμματέας Τηλ. Κοσμίδης, ταμίας Αλέξ. Συμεωνίδης, έφορος ναυτικού Κ. Βουτσινάς, έφορος ξηράς Εμμ. Μαρσέλλος, κοσμήτορες θαλάσσης Ν. Κλημβάκης και Γ. Κοντολέων, σύμβουλος Ε. Ψαλτόπουλος, ειδικός γραμματέας Ν. Κοσμίδης. Την πρώτη του εμφάνιση έκανε στην Αθήνα στους κολυμβητικούς αγώνες του Οκτωβρίου του 1923, καταλαμβάνοντας σημαντικές θέσεις τόσο σε ατομικά κολυμβητικά αγωνίσματα όσο και σε ομαδικά (water polo).

Αρχείο:Κολυμβηικοί Αγώνες 1923.png

Η εκκίνηση των 400μ από την εξέδρα, στο πανελλήνιο πρωτάθλημα 1923 στο Μικρολίμανο. Ο Αλκιβιάδης Καλογερόπουλος του Πέλοπα τερμάτισε δεύτερος με χρόνο 7.34.4.

• Κολύμβηση: Ο Πέλοψ μετείχε στα πανελλήνια πρωταθλήματα του 1923, 1927, 1928, 1929 και 1930. Μάλιστα το 1930 έλαβε επιχορήγηση από το Υπ. Παιδείας. Είναι γνωστοί οι αθλητές του: Α. Περδίκης, Αλκ. Καλογερόπουλος, Π. και Γ. Καραγιαννόπουλος (ξαδέρφια), Γ. Κλημβάκης και Ε. Δημητρίου.

• Υδατοσφαίριση: Μετείχε στα πανελλήνια πρωταθλήματα του 1923 (ήταν δευτεραθλητής Ελλάδος), 1927 (τρίτος), 1928, 1929 και 1930. Οι αγώνες ούοτερ πόλο του 1923 ήταν αγωνιώδεις και ο Πέοψ έφτασε κοντά στον πανελλήνιο τίτλο. Στα ματς που έκριναν τον τίτλο μεταξύ Πέλοπα-Ν. Φαλήρου και Πέλοπα-Πειραϊκού υπήρξαν πολλές διαμαρτυρίες σε βάρος του διαιτητή Ι. Ψύχα.
  Την ομάδα πόλο του 1927 αποτελούσαν οι: Γ. Τσάμης, Π. Θεαγένης, Ν. Τσάμης, Α. Καλογερόπουλος, Κ. Τσιγώνης, Μ. Μαρκόπουλος, Κ. Καροτσιέρης.

• Ποδόσφαιρο: Το 1926 δημιούργησε ποδοσφαιρική ομάδα, η οποία έλαβε μέρος στο πρωτάθλημα Γ΄ κατηγορίας της ΕΠΣ Αθηνών 1926-27 και τερμάτισε στη 2η θέση. Τη σεζόν 1928-29 αγωνίστηκε στη Β΄ Αθηνών, ενώ είχε και Β΄ ομάδα που έπαιζε στη Γ΄ κατηγορία. Ηταν μάλιστα στον ίδιο όμιλο και ο Πανιώνιος, αλλά και ο Απόλλων Σμύρνης Β', με τις τρεις ομάδες να αγωνίζονται ξανά σε κοινό πρωτάθλημα μετά την Σμύρνη. Η ποδοσφαιρική ομάδα επιβίωσε δυο-τρεις σεζόν και το 1932 δεν υφίστατο πλέον.

• Βόλεϊ: Το 1927 δημιούργησε και ανδρική ομάδα βόλεϊ, η οποία αγωνίστηκε στα αθηναϊκά πρωταθλήματα βόλεϊ του Πανιωνίου 1927 και 1928 όπου αποκλείστηκε στη φάση των ομίλων.

Δεύτερη απόπειρα για συγχώνευση και διάλυση

Τον Ιούνιο του 1929 έγιναν προσπάθειες ξανά να συγχωνευτεί με τα άλλα δύο προσφυγικά σωματεία της Σμύρνης τον Απόλλωνα και τον Πανιώνιο, ως "Αθλητική Ένωση Σμύρνης". Ο Πανιώνιος που είχε αρχίσει να δραστηριοποιείται σε όλο και περισσότερα αθλήματα δέχθηκε μια πρόταση συνεργασίας από τον Απόλλωνα με συμμετοχή και του Πέλοπα Μελαντίας. Και οι τρεις σύλλογοι αντιμετώπιζαν σοβαρά οικονομικά προβλήματα, με τον Απόλλωνα να είναι σε χειρότερη θέση. Η ένωση δεν ευοδώθηκε λόγω της οικονομικής δυσπραγίας του Απόλλων και κυρίως της απροθυμίας του Πανιωνίου και του προέδρου του Δημητρού Δάλλα. Έτσι ο Πέλοπας έπαψε να υφίσταται μετά από περίπου δύο ή τρία χρόνια. Προς τιμήν της Μελαντίας, ονομάστηκε η ομώνυμη οδός στη Νέα Σμύρνη.

Τίτλοι και διακρίσεις

Σύμφωνα με στοιχεία που έχουν διασωθεί είναι επιβεβαιωμένοι οι κάτωθι τίτλοι, ενώ είναι βέβαιο ότι ο Πέλοπας κατέκτησε περισσότερα τρόπαια και ατομικά μετάλλια:

Ποδόσφαιρο

• Α' Κατηγορία Σμύρνης
  • Δευτεραθλητής: 1909, 1910, 1911
• Β' Κατηγορία Σμύρνης
  • Πρωταθλητής: 1911 (β' ομάς)

Υδατοσφαίριση

• Πελόπειοι Αγώνες Σμύρνης
  • Πρωταθλητής: 1908, 1921 (κατέκτησε συνολικά τους περισσότερους τίτλους στη Σμύρνη)
• Πανελλήνιοι κολυμβητικοί αγώνες ΣΕΓΑΣ
  • Δευτεραθλητής: 1923
  • Τρίτος: 1927

Κολύμβηση

• Κολύμβηση 100μ.
  • Νικητής: 1908 (Πανιώνιοι Αγώνες - Π. Τσιγκόνης)
• Κολύμβηση 400μ.
  • Νικητής: 1908 (Πανιώνιοι Αγώνες - Π. Λογοθέτης)
  • Τρίτος: 1923 ( Πανελλήνιοι κολυμβητικοί αγώνες - Αλκ. Καλογερόπουλος)
• Κολύμβηση
  • Νικητής: 1911 ( Πανελλήνιοι κολυμβητικοί αγώνες - Γ. Κοντολέων)

Ποδηλασία

• Ποδηλασία μίας στροφής
  • Νικητής: 1908 (Πανιώνιοι Αγώνες - Σερκίζ Τσελικιάν)
• Ποδηλασία 20χλμ εντός στίβου
  • Νικητής: 1908 (Πανιώνιοι Αγώνες - Σερκίζ Τσελικιάν)

Στίβος
(συλλογική διάκριση)

• Πανιώνιοι Αγώνες Κύπελλο Ε.Ο.Α.
  • Τρίτος: 1912

Στίβος
(ατομικοί)

• 100 μ.
  • Νικητής: 1912 (Πανιώνιοι Αγώνες - Ε. Γροσομανίδης), 1913, 1914 και 1915 (Πανιώνιοι Αγώνες - Μαν. Μαρσέλλος)
• 1000 μ. αρχαρίων
• 200 μ.
  • Νικητής: 1915 (Πανιώνιοι Αγώνες - Μαν. Μαρσέλλος)
• 400μ.
  • Τρίτος: 1910 (Παναιγύπτιοι-Πανελλήνιοι Αγώνες - Γ.Μακαρονίδης)
  • Νικητής: 1907 (Πανιώνιοι Αγώνες - Μακαρονίδης)
• 1000 μ.
  • Νικητής: 1908 (Πανιώνιοι Αγώνες - Β. Θεοδοσιάδης)
• 800 μ.
  • Νικητής: 1908 (Πανιώνιοι Αγώνες - Γ. Μακαρονίδης)
• ύψος
  • Νικητής: 1912 (Πανιώνιοι Αγώνες - Ε. Γροσομανίδης), 1913 (Πανιώνιοι Αγώνες - Κ,Μαρσέλλος)
• ύψος άνευ φοράς
  • Νικητής: 1912 (Πανιώνιοι Αγώνες - Ε. Γροσομανίδης)
  • Τρίτος: 1912 (Πανελλήνιο πρωτάθλημα στίβου ανδρών - Ε. Γροσομανίδης)
• στάδιο (192 μ.)
  • Νικητής: 1913 (Πανιώνιοι Αγώνες - Ε. Γροσομανίδης)

Έδρα

Ο Πέλοψ διέθετε το δικό του ιδιόκτητο στάδιο με περίμετρο στίβου, στο Γκιόζ Τεπέ, παραλιακό προάστιο της Σμύρνης που βρίσκεται νοτιότερα της πόλης. Οι κολυμβητικοί, ναυτικοί και αγώνες ουότερ πόλο γίνονταν στην προκυμαία του Κάρατας (Μελαντία). Στην Αθήνα μετά το 1922 χρησιμοποιούσε το γήπεδο του Ρουφ όπως και ο Απόλλων Σμύρνης.

Ένωσις και ΠΑΟ Νέας Μελανδίας

Από το 1932 αναφέρεται ο ανεξάρτητος ποδοσφαιρικός σύλλογος «Ένωσις Νέας Μελανδίας», που επιβίωσε και μετά το Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Το το 1947 ή '48 δρούσε στην περιοχή των Ανω Πετραλώνων στη συνοικία Κοίλη η οποία μετονομάστηκε σε Νέα Μελανδία. Παρέμεινε ανεξάρτητο σωματείο έως το 1952, οπότε περιέπεσε σε αδράνεια. Δραστηριοποιήθηκε ξανά τον Ιούνιο του 1957. Η «Ένωσις Νέας Μελανδίας», τον Ιανουάριο του 1959 εντάχθηκε στην ΕΠΣΑ ως ΠΑΟ Νέας Μελανδίας και από την επόμενη σεζόν συμμετείχε στη Δ΄ κατηγορία.

Στις 16 Ιουνίου 1933 καταγράφεται ο αγώνας Ένωσις Νέας Μελανδίας – Απόλλων Νέας Ιωνίας: 2-1. Στις 23 Σεπτεμβρίου 1959 στο παιχνίδι Απόλλων Αθηνών – ΠΑΟ Νέας Μελανδίας επετεύχθη η μεγαλύτερη νίκη σε εύρος σκορ, στην ιστορία του θεσμού του κυπέλλου (23-0, δέκα γκολ είχε πετύχει ο Σάββας Παπάζογλου). Το εν λόγω ρεκόρ παραμένει μέχρι σήμερα. Ο ΠΑΟ Νέας Μελανδίας ουσιαστικά ήταν η συνέχεια του Πέλοπα και η αναμέτρηση των δύο ομάδων ήταν για ένα επιπλέον λόγο ιστορική, καθώς συναντήθηκαν για πρώτη φορά μετά από χρόνια και το Πρωτάθλημα Σμύρνης που διεξάγονταν μέχρι το 1922. Εκείνη την περίοδο μάλιστα οι δύο σύλλογοι μοιράζονταν την ίδια έδρα στον Αγιο Βασίλειο του Ρουφ.

Ο σύλλογος μετείχε στα πρωταθλήματα της ΕΠΣ Αθηνών από το 1959 ως το 1967. Αγωνίστηκε στις μικρές κατηγορίες της ΕΠΣΑ (Δ΄, Γ΄, Β1) ως το 1967. Τότε συγχωνεύτηκε με άλλες ομάδες της συνοικίας και δημιούργησαν τον Γ.Σ. Πετράλωνα.

Από τον σύλλογο ξεκίνησε ο Ανδρέας Σταματιάδης το 1947 και αργότερα πήγε στην ΑΕΚ.

Πηγές

• Πέτρος Λινάρδος, "Η Σμύρνη του Πανιωνίου", 1998, σελ. 111-112.
• Εγκυκλοπαίδεια Μείζονος Ελληνισμού
• "Rowing at the 1906 Athina Summer Games:Men's Coxed Fours".
• "Η κολυμβητική ανασκόπησις των παρελθόντων ετών", εφ. "Μακεδονία", 31/7/1931, σ. 3.
• O σωματειακός αθλητισμός των προσφύγων στην Αθήνα και στον Πειραιά

📰 Article(s) of the same category(ies)

• Π.Ο. Κύπρος Κορυδαλλού
• Πρωτάθλημα ποδοσφαίρου Σμύρνης 1912-13
• Πρωτάθλημα ποδοσφαίρου Σμύρνης (ΣΕΑΓΣ)
• Α.Ο. Αμπελοκήπων Λάρισας
• Α.Ε.Σ. Χαραυγή Λάρισας
• Πρωτάθλημα ποδοσφαίρου Σμύρνης 1911-12
• Αιολικός Κυδωνιών

---

 Facebook Page

🐤 Twitter Follow us on Twitter !

Read or create/edit this page in another language

• Πέλοψ Μελαντίας in English