Αιολικός Κυδωνιών

Script error: No such module "Infobox".

Ο Γυμναστικός Σύλλογος «Αιολικός Κυδωνιών» ήταν ελληνικός αθλητικός σύλλογος που ιδρύθηκε το 1906 στο Αϊβαλί (Κυδωνίες) της Μικράς Ασίας. Επιβίωσε ως το 1922. Διέθετε ιδιόκτητο στάδιο και διοργάνωνε αθλητικούς αγώνες με συμμετοχή αθλητών από την ευρύτερη περιοχή της Μικρασίας. Στα λίγα χρόνια παρουσίας του, άφησε το στίγμα του στην αθλητική ζωή της Μικρασίας ιδίως με τη διοργάνωση των Αιολικών Αγώνων.

Ιστορία[επεξεργασία]

Ίδρυση, διάλυση και ανασύσταση[επεξεργασία]

Για πρώτη φορά ιστορικά ως ομάδα ο «Αιολικός» συναντάται το 1890 στη Μικρά Ασία όταν μια ομάδα ντόπιων Ελλήνων έδινε με αυτό το όνομα ποδοσφαιρικούς αγώνες με ομάδες Άγγλων ναυτών.^[1] Πιθανόν λόγω του ονόματος, η καταγωγή των μελών της ομάδας να ήταν από το Αϊβαλί ή τη Μυτιλήνη, γιατί όχι και από τις δύο περιοχές μιας και Μυτιληνιοί και Αϊβαλιώτες έχουν κοινή αιολική καταγωγή. Στις αρχές του 20ού αιώνα αθλητισμός ήταν ιδιαίτερα ανεπτυγμένος στα παράλια της Μικράς Ασίας και το 1906 ο Αιολικός Κυδωνιών ιδρύεται στο Αϊβαλί (Κυδωνίες).

Το 1907 και το 1908 διοργάνωσε τους Αιολικούς Αγώνες, με συμμετοχή αθλητών από τη Λέσβο, τη Σμύρνη κι άλλες περιοχές. Οι αγώνες, κυρίως στίβου, διοργανώνονταν στα πρότυπα των αθλητικών αγώνων που διεξάγονταν στις Κυδωνίες στα χρόνια πριν την Ελληνική Επανάσταση του 1821, σύμφωνα με τις αναφορές του Γάλλου τυπογράφου Φιρμέν Ντιντό, ο οποίος ταξίδευσε στο Αϊβαλί το 1817. Οι Αιολικοί αθλητικοί αγώνες 1908 στο Στάδιο των Κυδωνιών φιλοξένησαν τον Πανιώνιο, τον Απόλλωνα και τον Πέλοπα Μελαντίας.

Η ποδοσφαιρική ομάδα ιδρύθηκε του φθινόπωρο 1907, ωστόσο δεν υπάρχει καταγεγραμμένη η δράση της. Οι Α' φθινοπωρινοί αγώνες «Αιολικού Κυδωνιών» ξεκίνησαν στις 7 Οκτωβρίου του 1907.

Το 1908 όπως και το 1909 αθλητές του Αιολικού Κυδωνιών συμμετείχαν στους Πανιώνιους Αγώνες στη Σμύρνη. Όπως μας πληροφορεί ο Ντιντό, Αθλητικούς αγώνες γίνονταν στις Κυδωνίες της Μ. Ασίας στα πριν την Επανάσταση του 1821 χρόνια: «Σε όλη σχεδόν την Ελλάδα αυτές τις γιορτινές ημέρες [του Πάσχα] είναι αφιερωμένες σε αγώνες που θυμίζουν αυτούς της αρχαιότητας. Από το πρωί, η δημόσια πλατεία στις Κυδωνίες, μεταμορφωμένη σε γυμναστήριο, ήταν γεμάτη αθλητές. Γιατί σ' αυτήν την πόλη, όπως επίσης και στην Πέργαμο, η πάλη έχει γίνει τέχνη με δασκάλους. Το ρίξιμο του μαρμάρινου δίσκου διατηρείται ακόμη σε μερικά νησιά».^[2]

Εκτός από τον αθλητικό χαρακτήρα ο Αιολικός Κυδωνιών είχε και έντονο πολιτιστικό προφίλ, καθώς εξέδιδε την εφημερίδα Κυδωνιατικός Αστήρ και το περιοδικό Αιολικός. Η εκδοτική δραστηριότητα είχε ως αποτέλεσμα το 1909, τη σύλληψη και τη φυλάκιση του Προέδρου του Συλλόγου με την κατηγορία της προδοσίας από το καθεστώς των Νεοτούρκων. Ακολούθησαν οι διωγμοί, εκτελέσεις και τάγματα εργασίας το 1914 με αποτέλεσμα πολλοί κάτοικοι να γίνουν πρόσφυγες στην Ελλάδα. Ετσι ο σύλλογος διαλύθηκε, αλλά επανιδρύθηκε το 1919 με την απόβαση του ελληνικού στρατού επιστροφή των Αϊβαλιωτών μετά το διωγμό του 1914-1917. Το 1919 εγγράφτηκε και ως μέλος του ΣΕΓΑΣ.

Τρία χρόνια αργότερα, η Μικρασιατική Καταστροφή έβαλε τέλος στην ιστορία του Αιολικού Κυδωνιών. Το 1930 ομάδα προσφύγων (πιθανώς από τις Κυδωνίες) με επικεφαλής τον Γ. Ιατρίδη ίδρυσε τον Αιολικό Τζιτζτφιών. Ο σύλλογος ανέπτυξε κυρίως τα τμήματα στίβου και αθλοπαιδιών με επιτυχία και το 1945 το ποδοσφαιρικό τμήμα ως Αιολικός Φαλήρου εντάχθηκε στην ΕΠΣ Πειραιώς. Συγχωνεύτηκε το 1950 με τον Παντζιτζιφιακό.^[3]

Δραστηριότητες[επεξεργασία]

Τα μέλη του εξέδιδαν την εφημερίδα "Κυδωνιατικός Αστήρ" και το περιοδικό "Αιολικός".
Το 1907 διοργάνωσε τους Α΄ Αιολικούς Αθλητικούς Αγώνες.
Το 1907 μετείχε με δύο αθλητές στους Πανιώνιους Αγώνες στη Σμύρνη.
Τον Ιούνιο του 1908 διοργάνωσε τους Β΄ Αιολικούς Αγώνες,^[4] με τη συμμετοχή μεταξύ άλλων των καλύτερων αθλητών από τη Σμύρνη (Νικόλαος Ανδρεαδάκης, Κωνσταντίνος Ίσκος, Ν. Αναγνωστόπουλος, Γαλάτης, Γ. Σιτόπουλος), κάποιοι από τους οποίους είχαν διακριθεί στο Πανελλήνιο πρωτάθλημα στίβου ανδρών 1908 και στους Πανιώνιους Αγώνες. Στη διάρκεια των Β΄ Αιολικών Αγώνων καταρρίφθηκαν τα πανελλήνια ρεκόρ του μήκους από τον Ανδρεαδάκη του Πανιωνίου και του ελληνικού ακοντισμού από τον Σιτόπουλο του Απόλλωνα Σμύρνης. Επίσης, διεξήχθη για πρώτη φορά το αγώνισμα της σκυταλοδρομίας 4Χ100μ με νικήτρια την ομάδα του Απόλλωνα Σμύρνης. Τα ρεκόρ αυτά δεν αναγνωρίστηκαν από τον ΣΕΓΑΣ, διότι οι αγώνες θεωρήθηκαν "ανεπίσημοι". Στους αγώνες αυτούς ο Αιολικός πέτυχε μόνο μία νίκη με την ομάδα της διελκυστίνδας. O Αιολικός κατέκτησε δύο νίκες στην Ποδηλασία με τον αθλητή Βούκλαρη.
Το 1909 μετείχε στους Πανιώνιους Αγώνες στη Σμύρνη.
Το 1919 αναφέρεται μεταξύ των αθλητικών συλλόγων που ήταν μέλη του ΣΕΓΑΣ. ^[5]

Αιολικοί Αγώνες[επεξεργασία]

Α΄ Αιολικοί Αγώνες[επεξεργασία]

Στην εφημερίδα «Αμάλθεια» της Σμύρνης την 1η Ιουνίου 1907 διαβάζει κανείς το παρακάτω ρεπορταζ από τους Α' Αιολικούς αγώνες: «Εκ Κυδωνιών γράφουσιν ημίν τη 1 Ιουνίου: Κατά τα προαναγγελθεντα ετελέσθησαν χθες Πέμπτην της Αναλήψεως η Α΄ επέτειος του Αιολικού Γυμν. Ομίλου πόλεώς μας και οι Α΄ Αιολικοί αγώνες εν πλήρη συρροή κόσμου και τάξιν δώσαντες την αφορμήν εις το φιλόμουσον κοινόν να θαυμάση το πρώτον ήδη μίαν λαμπράν και αρχαιοπρεπή Γυμναστικήν εορτήν εν τη πόλει μας. Από της 4 μ.μ. ήρχισαν καταφθάνοντες εις το Γυμναστήριο οι προσκληθέντες μετά των οικογενειών αυτών γενόμενοι δεκτοί υπό της ταχθείσης διά την δεξίωσιν επιτροπής και υπό τους ήχους της μουσικής κ. Βασιλείου εκτελούσης τα εκλεκτότερα και κατάλληλα τη εορτή μουσικά τεμάχια. Την 4 ½ μ.μ. ακριβώς καταφθάνουν οι επίσημοι εκ των πολιτικών και προξενικών αρχών εν οις διεκρίνοντο ο δήμαρχος της πόλεώς μας, ο προξενικός πράκτωρ της Γαλλίας, ο διερμηνεύς του Ελλ. Προξενείου, και πολλοί άλλοι, ανελθών δε επί του προχείρως κατασκευασθέντος βήματος ο εκ των καθηγητών του Γυμνασίου κ. Ι. Καραμπλιάς απήγγειλε τον πανηγυρικόν ενθαρρύνας τους αθλητάς, συγκινήσας άμα τε το ακροατήριον δι’ ενθερμοτάτων υπέρ της Γυμναστικής λόγων προτρέπων ταυτοχρόνως αυτούς προς υποστήριξιν και διάδοσιν αυτής.

Την 5 και ¼ πυροβολισμός έδωσε το σύνθημα της ενάρξεως των αγώνων διά του δρόμου των 100 μ. τελεσθέντων εναλλάξ των αγωνισμάτων Ελλ. Δισκοβολίας, αναρριχήσεως επί κάλω, άλματος εις ύψος επί κοντώ, σφαιροβολίας, δρόμου 400 μ., αλμάτων εις ύψος μετά και άνευ φοράς, κρίκων και τραπέζης, δισκοβολίας ελευθέρας, δρόμου 800 μ., λιθοβολίας, άλματος τριπλού, ακοντίου, αλμάτων εις μήκος, γυμνασμάτων μονοζύγου και διζύγου, και τέλος του θεαματικωτέρου της διελκυστίνδος, διά των οποίων οι φερέλπιδες υπετριάκοντα νέοι αθληταί κατέθελξαν το θεατήριον διά των ευγράμμων σωμάτων αυτών και κανονικότητος και τάξεως μεθ’ ής διεξήγαγον εις έκαστος το αγώνισμα αυτού, καταδείξαντες ότι δια της επιμονής και προπονήσεως κατώρθωσαν εν βραχυτάτω χρονικώ διαστήματι και επιδόσεις οπωσδήποτε ικανοποιητικάς να επιτύχωσι και μεγάλων ελπίδων να πληρώνωσι τας καρδίας όλων διά το μέλλον του Αιολικού».

Β΄ Αιολικοί Αγώνες[επεξεργασία]

Οι Β΄ Αιολικοί Αγώνες του 1908 ήταν αγώνες στίβου που διεξήχθησαν στο Στάδιο του Αιολικού τον Ιούνιο του 1908. Συμμετείχαν οι Πανιώνιος, Απόλλων, Πέλοπας και Αιολικός. Ο Αιολικός είχε 3 νίκες, στη Διελκυστίνδα και δύο στην Ποδηλασία.

'Εδρα[επεξεργασία]

Ο σύλλογος από το 1906 στεγαζόταν στο «Γυμναστήριο» της πόλης κοντά στην εκκλησιά του Άι Δημήτρη. Σύντομα όμως, το 1908 απέκτησε το δικό του στάδιο στο νότιο άκρο της πόλης, κοντά στο νεκροταφείο της Αγίας Γαλατιανής, πίσω από το νοσοκομείο της ρωμαίικης πολιτείας. Το Στάδιο του Αιολικού είχε στίβο με περίμετρο 325μ. Φιλοξένησε τους Αιολικούς Αγώνες του 1907 και 1908, αλλά και τους Φθινοπωρινούς Αγώνες.

Λέσβος και Αιολικός Μυτιλήνης[επεξεργασία]

Το 1907, ιδρύεται στην πόλη των Κυδωνιών υποκατάστημα της Τράπεζας Μυτιλήνης, που λειτούργησε μόνο μέχρι και το 1910, λόγω χρεοκοπίας. Το 1922 η Λέσβος συγκέντρωσε μεγάλο αριθμό Ελλήνων και Αρμένιων προσφύγων από την Μικρά Ασία και το 1925 ιδρύονται στη Μυτιλήνη τα ποδοσφαιρικά σωματεία «Νίκη», «Μυτιληναϊκός» και η προσφυγική «Αρμενική Ένωση». Το 1930 ιδρύθηκε ο ο «Μικρασιατικός». Η κληρονομιά όμως και του Αιολικού συλλόγου συνέχισε να υπάρχει και στην απέναντι πλευρά του Αιγαίου, καθώς το 1975 ιδρύθηκε στη Μυτιλήνη ο Αιολικός, που προέκυψε από τη συγχώνευση των συλλόγων «Άτλαντα» και «Απόλλωνα» της πόλης. Το 2011 έγινε συζήτηση στην Γενική Συνέλευση για την αλλαγή της επωνυμίας της ομάδας της Μυτιλήνης ως Αιολικός Λέσβου 1907, όπως αποφάσισε ομόφωνα το διοικητικό συμβούλιο, ώστε ο σύλλογος του νησιού μας να τονίσει τρεις ιστορικές αλήθειες: ότι διαθέτει αιολική καταγωγή, εν συνεχεία να τιμήσει το αθλητικό ποδοσφαιρικό σωματείο με την ίδια ονομασία που ίδρυσαν Αϊβαλιώτες (και πιθανά Μυτιληνιοί) στα απέναντι παράλια το 1907. Το όνομα Αιολικός αποτελεί συνέχεια μιας ιστορίας που απηχεί στο συναίσθημα του νησιού, περιέχοντας τις λέξεις Αιγαίο, Μικρασία, Ελλάδα, Λέσβος, όπως αναφέρεται στην επίσημη ιστοσελίδα της ομάδας.