You can edit almost every page by Creating an account. Otherwise, see the FAQ.

Εκτέλεση αστυνομικών στο Σουληνάρι Καλαβρύτων

Από EverybodyWiki Bios & Wiki
Μετάβαση σε:πλοήγηση, αναζήτηση

Ταφικό μνημείο στο Α' νεκροταφείο Πατρών
Επιγραφή που βρίσκεται στην βάση του μνημείου της εκτέλεσης των αστυνομικών

Η εκτέλεση αστυνομικών στο Σουληνάρι Καλαβρύτων αναφέρεται στην ομαδική εκτέλεση 42 αιχμάλωτων αστυνομικών από τις αντάρτικες δυνάμεις του ΕΛΑΣ τον Απρίλιο του 1944 στην Αχαΐα κατά τη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής της Ελλάδας.

Σήμερα το πλησιέστερο χωριό στον τόπο εκτέλεσης είναι το νέο χωριό της Πάου και ο οικισμός Δεχουναίικα.

Ιστορικό[επεξεργασία]

Στις 8 Απριλίου 1944 αναχώρησαν από την Αθήνα με τρένο για να υπηρετήσουν σε αστυνομικά τμήματα της Πάτρας και της Κέρκυρας αστυνομικοί, απόφοιτοι της Σχολής Αστυφυλάκων, οι οποίοι σύμφωνα με τη μεταπολεμική κατάθεση επιζώντα ανέρχονταν σε περίπου 80 άνδρες.[1] Η αμαξοστοιχία που τους μετέφερε χτυπήθηκε από αντάρτες του ΕΛΑΣ στην περιοχή του Δερβενίου και εκτροχιάστηκε, ενώ ακολούθησε ένοπλη επίθεση. Από την πλευρά τους, οι αστυνομικοί ήταν άοπλοι και παραδόθηκαν αμαχητί.[2] Στη συνέχεια οι αιχμάλωτοι (ορισμένοι εκ των οποίων είχαν τραυματιστεί κατά την ενέδρα) μεταφέρθηκαν σε διάφορα χωριά της περιοχής των Καλαβρύτων όπου υπέστησαν ποικίλους βασανισμούς και εξευτελισμούς.[2]

Εν τέλει τη Μεγάλη Εβδομάδα του 1944 μεταφέρθηκαν στην τοποθεσία Σουληνάρι (ή Σουλινάρι), όπου χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες. Οι περισσότεροι εξ αυτών εκτελέστηκαν λίγο μετά την εκτέλεση μερικών Γερμανών αιχμαλώτων με τον αριθμό των νεκρών αστυνομικών να ανέρχεται στους 42. Ως επιζώντες αναφέρονται κυρίως όσοι ήταν μέλη του ΕΑΜ, ορισμένοι που ειδοποιήθηκαν νωρίτερα, καθώς και μέλη της τρίτης ομάδας των αιχμαλώτων που ακούγοντας τους πυροβολισμούς δραπέτευσαν.[3]

Λίγες ημέρες μετά τις εκτελέσεις, οι γερμανικές δυνάμεις Κατοχής προχώρησαν με τη σειρά τους στην εκτέλεση 60 ατόμων ως αντίποινα.[4]

Μεταπολεμικά συνελήφθησαν διάφοροι πρώην αντάρτες με την κατηγορία της συμμετοχής στην εκτέλεση των αστυνομικών.[5] Δικάστηκαν από το Κακουργιοδικείο Πατρών και στις 29 Οκτωβρίου 1946 κρίθηκαν όλοι ένοχοι χωρίς ελαφρυντικά. Για τον κατηγορούμενο Νικ. Μπαρή ή Βαρή ο εισαγγελέας εισηγήθηκε την απαλλαγή του. Σε όλους επιβλήθηκε η θανατική ποινή. Ο κατηγορούμενος Αλέξ. Παναγούλιας δικάστηκε και καταδικάστηκε ερήμην.[6]

Όψεις της κριτικής και προσέγγισης του γεγονότος[επεξεργασία]

Σε άρθρο που δημοσιεύτηκε από την Αστυνομία Πόλεων το 1959, αναφέρεται ότι τα μέλη του ΕΑΜ εκτροχίασαν τρένο στο οποίο επέβαιναν οι αστυνομικοί, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν 9 από αυτούς και συνέλαβαν τους υπόλοιπους. Σύμφωνα με το δημοσίευμα, οι συλληφθέντες αναγκάστηκαν να προχωρήσουν ξυπόλητοι για μέρες και τελικά τους εκτέλεσαν στις 16 Απριλίου[7]. Ο αριστερός συγγραφέας-ερευνητής και ιστοριοδίφης Δημήτρης Παλαιολογόπουλος μιλώντας γενικότερα για την περίοδο της Κατοχής και αναφερόμενος και στις ευθύνες των δυνάμεων του ΕΑΜ θεωρεί ότι αυτές οι ευθύνες/ενέργειες σε ένα βαθμό «συνέβαλαν έτσι ώστε να δημιουργηθούν δυσάρεστες συνθήκες σ' ορισμένα τμήματα του πληθυσμού» κατά την περίοδο αυτή[8]. Υπό αυτό το ευρύτερο πλαίσιο, για το συμβάν της εκτέλεσης στο Σουληνάρι αναφέρει επιγραμματικά: «[...] Και το τραγικότερο πως γίνανε και ομαδικές εκτελέσεις. Τόπος ομαδικής εκτέλεσης ήταν το Σουληνάρι μια τοποθεσία στα Αφροδίσια όρη δίπλα στο χωριό Βεσίνι»[9].

Μνημείο που βρίσκεται στον τόπο εκτέλεσης των αστυνομικών

Στο Α΄ Νεκροταφείο Πατρών υπάρχει μνημείο αναφερόμενο στο γεγονός αυτό, το οποίο φέρει το σήμα της Αστυνομίας Πόλεων. Σε αυτό αναγράφεται το εξής: «ΑΣΤΥΝΟΜΙΚΟΙ ΕΚΤΕΛΕΣΘΕΝΤΕΣ ΥΠΟ ΤΩΝ ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΩΝ ΤΗΝ 16η ΑΠΡΙΛΙΟΥ 1944 ΗΜΕΡΑ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ ΕΙΣ ΘΕΣΙΝ ΣΟΥΛΙΝΑΡΙ ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ»[10].

Το αρχηγείο της Αστυνομίας Πόλεων το 1958 ενέκρινε πρόταση της Σχολής Αστυνομικών για την ανέγερση μνημείου για τους εκτελεσθέντες που υπάρχει μέχρι σήμερα. Στο τεύχος του περιοδικού "Αστυνομικά Χρονικά" το 1958 δημοσιεύθηκαν οι φωτογραφίες και τα ονόματα των θυμάτων.[11]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[επεξεργασία]

Παραπομπές[επεξεργασία]

  1. Δήμητρα Κοκκινάκη, Ιστορική συγκυρία, εκπαιδευτική και δικαστική πραγματικότητα στη βόρεια και δυτική Πελοπόννησο την περίοδο 1941-1949 μέσα από αρχειακά (εκπαιδευτικά και δικαστικά) έγγραφα, Πανεπιστήμιο Πατρών-Διδακτορική Διατριβή, Πάτρα 2018, σελ. 337.
  2. 2,0 2,1 Δήμητρα Κοκκινάκη, 2018, σελ. 343.
  3. Δήμητρα Κοκκινάκη, 2018, σελ. 343-344.
  4. Χέρμαν Φρανκ Μάγερ, Από τη Βιένη στα Καλάβρυτα. Τα αιματηρά ίχνη της 117ης μεραρχίας καταδρομών στη Σερβία και την Ελλάδα, Βιβλιοπωλείον της Εστίας, Αθήνα 2003, σελ. 559.
  5. Δήμητρα Κοκκινάκη, 2018, σελ. 331, 340.
  6. «316 θανατικαί καταδίκαι εις 11 κατηγορουμένους». Η Σημερινή (Πατρών): σελ. 1. 30 Οκτωβρίου 1946. 
  7. "Αποκαλυπτήρια του μνημείου των ηρώων και μαρτύρων της Αστυνομίας Πόλεων Πόλεων εις το Σουληνάρι Καλαβρύτων, Αστυνομικά Χρονικά, 15-9-1959, σ. 7393 κ.ε.
  8. Δημήτριος Παλαιολογόπουλος, Ο εμφύλιος πόλεμος στην επαρχία Καλαβρύτων, 1946-1949, Αθήνα: Παρασκήνιο, 2001, σ. 21.
  9. Δημήτριος Παλαιολογόπουλος, Ο εμφύλιος πόλεμος στην επαρχία Καλαβρύτων, 1946-1949, Αθήνα: Παρασκήνιο, 2001, σ. 22.
  10. Παναγιώτης Παναγιωτάρας, «Δημόσια ιστορία και μνήμη. Η διχασμένη μνήμη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Μνημεία της Αντίστασης και του Εμφυλίου στην Αχαΐα και Ηλεία», Μεταπτυχιακή διπλωματική εργασία, Ελληνικό Ανοικτό Πανεπιστήμιο, 2019, σελ. 63.
  11. "Οι μάρτυρες της Αστυνομίας", Αστυνομικά Χρονικά, έκδοση Αρχηγείου Αστυνομίας Πόλεων, 15 Δεκεμβρίου 1958, σ. 6505-6510


This article "Εκτέλεση αστυνομικών στο Σουληνάρι Καλαβρύτων" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:Εκτέλεση αστυνομικών στο Σουληνάρι Καλαβρύτων. Articles copied from Draft Namespace on Wikipedia could be seen on the Draft Namespace of Wikipedia and not main one.